Buenos Aires-60 Sonuçlar: 1-2. V Korchnoi(SSCB) ve Reshevsky 19’da 13; 3.L.Szabo – 12; 4-7.C.Guimard, H,Rossetto, M.Taimanov(SSCB), ve L.Evans – 11;8-9.F.Olafsson ve W.Unzicker – 10.5 ; 10.S.Gligoric – 10;11-12. P.Benko ve W.Uhlmann – 9;13-16.B.Wexler, B.Ivkov,L.Pachman, ve R.Fischer – 8.5, vesaire

Ruslar-Fischer 1-1

TAIMANOV: “Bobby Fischer‘le parlak kariyerinin yükselişi esnasında Buenos Aires’deki önemli bir turnuvada karşılaştım. Fischer daha yeni 17’sine girmişti ama çoktan kendisini dünyanın en kuvetli satranççılarından biri olarak kabul ettirtmişti. Başarıları afallatıcıydı, tam bir satranç dahisi.

“Sovyet satranç organizasyonu ben ve Korchnoi tarafından temsil edildi’ diye 1960 yılında ‘Şahmati v SSCB’ dergisinde yazar Taimanov Buenos Aires’de hemen büyük bir satranç olayının atmosferine daldık. Gazeteler turnuva hakkında makaleler, oyuncuların fotorafları ve tahminlerle doluydu. Meşhur gazete ‘Clarin’ Korchnoi‘u favorilerin en tepesine yerleştirdi: Sovyetler Birliği dünyadaki en büyük satranç gücü, Korchnoi’da şampiyonu, öyleyse Korchnoi favori olmalı. Fischer ‘in başka görüşü vardı bu konuda.”

“Bobby Buenos Aires’e turnuvayı kazanmaya geldi. Yapmacık nezaket ve sahte bir mütevazilik göstermeden,ilk basın konferensında şöyle konuştu: bu turnuvanın en genciyim ama aynı zamanda en kuvvetlisi. Birinci olmak istiyorum. Genç yurtdaşının başarısını kıskanan büyükusta Samuel Reshevsky hemen ekledi ‘Eğer Fischer 19.olacaksa ben 20.’liğe razıyım’ Ama dedikleri gibi iştah yemekle açılır: Sonuçta deneyimli Amerikalı sadece Fischer farklı bir şekilde önünde bitirmedi aynı zamanda kariyerinin en büyük başarısını elde etti… Fischer içine kapanık ve küstah genç imajı çiziyordu. Uzun boylu ve inceydi, hareketlerinde tez canlıydı.

“Zamanında Fischer hakkında çok şey yazıldı. Dehasal yeteneklerine övgünün (aksi mümkün değil), başarılarının (barizdiler), kendini tamamıyla adamasının yanı sıra gazeteciler, o­nun pekçok eksikliklerini kou ederek alay konusu yaptılar. Gerçekten de Fischer iyi malzemeydi: Çocuksuydu, saftı veutangaçtı dolayısıyla o­nlar için de değerliydi. “Fischer satranç oynamak konusunda genelde kendisine karşıtlar kazandıran basın demeçleri verişinden çok daha iyiydi. Fischer çok paragöz olduğu için eleştirildi çünkü sürekli sadece performansına para ödenmesinin yeterli olmadığını ama aynı zamanda hediyeler almak istediğini söylüyordu ve bu hediyeler çiçekler ve kitaplar değil ama tercihen mücevherler olmalıydı. En az ABD başkanı kadar güzel giyinmek istediğini söylediği için tuhaf görülüyordu. 15 yaşında olulu bıraktığı için eğitimsiz olmakla suçlanıyordu. Okulu bırakırken de şöyle konuşmuştu: ‘Sadece beceriksizler okul bitirir. Satranç oynamak içim diplomaya ihtiyacım yok. Üstelik öğretmenlerim çok vasat’ Gazeteciler bu tür şeylerin üzerine çok çabuk atlıyorlardı.

“Bobby‘nin iyi bir eğitime sahip olmamasının yanı sıra, küçüklüğünden itibaren de pek rahat bir aile ortamı olmamıştı. Kenisinden 4 yaş büyük olan ablası tarafından bakılmıştı…Aslında tek başına kalmıştı ve kötü davranışalarının ve uzlaşmaz mizacının sebebi de buydu. Fischer kendi dünyasında, yani satranç dünyasında yaşıyordu ve orda mutluydu. Fischer her şeyi göze alıp eğitimini ihmal etmişti. Ama yıllar sonra IQ testinden 189 puan almıştı (110 120 normal kabul edilir)

“Buenos Aires’deki turnuva kariyerindeki en başarısız turnuva oldu. Oyunu tanınamaz haldeydi. Sonradan bu başarısızlığının sebebini turnuvadaki kötü aydınlatmaya bağlamıştı.

“İlk tanışmamızdan elde ettiğim izlenimi hiç unutamam. Turnuvanın ortalarına doğruydu. Yine kaybetmişti ve çok üzüntülüydü. Ağladığı söylentileri yayılıyordu, ama kendini ayakta tutmaya çalışıyordu. Bir konsolosluk respsiyonunda birden saygısız bir gösteri yaptı: ‘Artık tamam’ dedi Fischer ‘Artık başka yenilgi yok. Kazanç serilerime yarın başlayacağım. Kimle oynuyorum? Taimanov mu? Kazanmak başak iyi bir sebep’ o­nun yanıbaşında olduğunu varsayarsak çok kabaca bir davranıştı. Fakat düşünününce bundan daha iyi bir doping bulamazdım, ‘Eh Bobby, sadece bekle bakalım’

“Kendimi tamamen bu oyuna verdim ama rakibinizi sadece yenmek için değil ama aynı zamanda cezalandırmak için oyunlarda sık sık olduğu gibi sonlara doğru yanlış yola saptım. Zaman sıkışmasında kazancı kaçırdım. Ajurne olduğunda hala kazanmak için şansım vardı ama Fischer Piyon altta çok zor ve yorucu defans için devredeydi.

TAIMANOV-FISCHER, Tur 9, Nimzo Hint Savunması, E51

1.c4 Af6 2.Ac3 e6 3.d4 Fb4 4.e3 0-0 5.Fd3 d5 6.Af3 Ac6!? 7.0-0 dc4 Fc4 Fd6
8…a6 9.h3 Fd6

9.Ab5
9.Fb5!?

9…Fe7 10.h3 a6 11.Ac3 Fd6
11…b5! 12.Fd3 Fb7=

12.e4 e5 13.Fe3
13.d5?! Ae7 14.Fe3 Ag6=+

13…ed4
13…b5!? fikir Fb7

14.Ad4
14.Fd4+=

14…Fd7 15.Ke1 Ve7 16.Fg5!+= Ad4?
16…Fe5 Af3+=

17.Ad5! Ve5 18.f4 Af3 19.Vf3?
19.gf3!+-

19…Vd4 20.Şh1 Ag4! belirsiz 21.hg4 Vc4 22.b3 Vb5 23.a4 Va5 24.Ked1 Fc6 25.e5 Fb4 26.Ve4 Fd5 27.Kd5 Vb6 28.f5 Fc3 29.Kc1 Fb2 32.Kc4 Kae8 33.f6! c6 34.fg7 cd5 35.gf8V Şf8! 36.Vh7! Fe5 37.Kf4! Ve6! 38.Kf1 b5 39.ab5?!
39.Ke1!+/-

39…ab5 40.Fd2
40.Ke1 Ka8! fikir Ka1

40…Şe7!=

41.Fb4 Şd8 42.Kf7
42.Fa5=

TAIMANOV: “Arkadaşlarım benimle iddiaya girmeyi teklif ettiler: Bobby bu konumda elimden kurtulamazdı.İnanılmaz derecede doğru oynaması şarttı.’Gerçekten de oyunun devamı başladığında Fischer uçurumun kenarında el yordamıyla zar zor duruyordu, tökezleyip düşmesi an meselesiydi. Fakat tam en kritik yer geldiğinde, Bobby birden bir makine gibi hızlı ve hatasız bir biçimde oynamaya başladı: neredeyse bir dakikada 15 doğru hamle yaptı. Bir berabere kaçınılmazdı. Afallamıştım.

“Bobby, bu konumu nasıl savundun ve bu kadar hızlı oynayabildin? diye sordum. “Düşünmeme gerek yoktu” diye gülerek cevapladı Fischer “Yedi yıl önce derginiz Şahmati v SSCB’de bu oyunsonunun detaylı bir analizi basıldı (Averbach tarafından), bütün varyantları oradan biliyordum.”

42…Kh8 43.Kf8 Kf8 44.Ff8 Vf6! 45.Fc5 d4!?
45…Vf1 46.Fg1 Fd4 47.Vh2 Ve1!=

46.Şg1!+= Vf4 47.Ve7 Şc8 48.Vf8 Vf8 49.Ff8 Fg3! 50.Şf1 d3! 51.Fb4 Şd7 52.Fe1 Ff4 53.Fc3 Fg3 54.g5 Şe6 55.g6 Şe7 56.Fe1 Ff4 57.Fh4 Şf8 58.g3 Fd6 59.Şf2 Fc5 60.Şf3 Şg7 61.Fg5 Şg6 62.Ff4

62…Şh5! 62…Şf5? 63.g4 Şe6 64.Şe4+-

62.Şe4
63.g4 Şh4!=

63…Şg4 64.Şd3 Şf3! 65.Fc7 Ff2 66.Fd6 Fe1 67.Şd4 Şg4 68.Şc5 b4 69.Şb5 Şf5 70.Şc4 Şe6 71.Fc7 Şf5 72.Şd3 Şg4 73.Fd6 Fc3! 74.Şc4 Fe1 75.Fb4 Fg3 76.Fc3 Fd6 77.Şd5 Fe7 78.Fd4 Fb4! 79.Şc4 Fa5! 80.Fc3 Fd8! 81.b4 Şf5! 82.b5
82.Şd5 Şe3=

82…Şe4 83.Fd4 Fc7 84.Şc5 Şd3! 85.Şc6 Şc4! 86.Fb6 Fg3 87.Fa7 Fc7! 1/2

“Bu benim Fischer‘le ilk karşılaşmamdı” diye yazar Taimanov. “Doğruyu söylemek gerekirse, yıllar sonra Fischer satranç Olimpus’una doğru giderken o­nunla karşılaştığımda bu oyun bana moral vermişti:oyun boyunca üstte olan taraf bendim ve Fischer berabere yapmak için mücadele ediyordu.

“Ama aynı zamanda yaratıcı savunmasını ve ansiklopedik bilgilerini de hatırladım.”

“Küçükken bile çok şey biliyordu, ama yıllar geçtikten sonra bilgisi sonsuz hale gelmişti. Beyni satranç için dizayn edilmiş bir satranç bilgisayarı gibiydi. Botvinnik’in de bie kez belittiği gibi ‘Fischer satranç hakkında yazılan ve tahtada denenen herşeyi bilir’

“Hafızası inanılmazdı. Bir örnek daha vereyim. Bu olay 1971’de Kanada, Vancouver’de geçti. Fischer‘le olan hazin maçımdan sonra kapanış töreninde Fischer ve ben dost büyükustalarla oturmuş, yakında olan fırtınalar hakkında konuşuyorduk. (Garip bir şekilde ikimizin de bildiği Sırpça dilinde konuşuyorduk) Konuşma maç etrafında dönmeye başladı ta ki sekundantım Vasyukov birden Fischer ‘e dönüp:

“Bobby 1958 yılında Moskova’ya geldiğinde pek çok gününü bizim oyuncularımızla yıldırım oynayarak geçirdiğini hatırlıyorsun değil mi? Rakiplerinden biri bendim.’ diye sorana kadar.

“Tabii hatırlıyorum’diye Fischer yanıtladı’
“Ya sonucu?’ diye sordu Vasyukov
“Neden sadece sonuç?’dedi Fischer . ‘oyunları da hatırlıyorum. Bir tanesi Fransızdı.” Ve tüm hamleleri gösterdi!

“Bu arada Fischer Buenos Aires’de sadece beni değil aynı zamanda Korchnoi’u da yeneceğini söylemişti. Fakat o sırada SSCB şampiyonu olan Korchnoi turnuvayı çok parlak şekilde oynadı ve Amerikalı oyuncunun saldırı girişimlerini etkisiz hale getirdi.

FISCHER KORCHNOİ, Tur 14, Sicilya Savunması, B21

1.e4 c5 2.Af3 a6!? 3.d4
3.c3; 3.c4

3…cd4 4.c3!?
4.Ad4 Af6 5.Ac3 e5 belirsiz

4…dc3 5.Ac3 Ac6 6.Fc4 d6 7.0-0 Af6 8.Fg5 e6 9.Ve2 Fe7 10.Kfd1 Vc7 11.Kac1 kompanse
0-0 12.Fb3 h6 13.Ff4 e5 14.Fe3 Vd8 15.Ad5 Ad5 16.Fd5 Fd7=

17.Ad2 Ab4 18.Fb3 Fg5! 19.Fg5 Vg5 20.Af3 Fg4 21.Kc7 Vd8 22.Kb7 Kb8 23.Kb8 Vb8 24.h3 Ff3 25.Vf3 Ac6 26.Vd3 Ad4 27.Fc4 a5 28.b3 Vb4 29.a4 Şh7 1/2

“Buenos Aires’den sonra,” diye yazar Taimanov son olarak, “10 sene boyunca Fischer‘le turnuvalarda, normal hayatta, resmi törenlerde, yürüyüşlerde ve pikniklerde karşılaştım Yemin ederim ki o­nu cep satrancı taşımazken görmedim. Satranç o­nun içinde özgürce nefes alabildiği tek elementti. Satrançta o­nu hüsrana uğratmadı. Arjantin’li büyükusta bir keresinde şöyle demiştir: ‘ Eğer başarılı olmak istiyorsanız, satrancı hayatınızda bir numaraya koyun. Ama bu da yeterli olmaz o­nu aynı zamanda ikiye ve üçe de koymalısınız, aynen Fischer‘in yaptığı gibi!”

Bu da Taimanov‘un Buenos Aires’den hemen sonra 1960’da yazdıklarıdır: ” Fischer çok kuvvetli bir şekilde dahi olduğuna inanmış.İnsanın potansiyeli hakkındaki objektifliği ortadan kaldıran özgüven bu tür zor yarışmalarda kötü bir dosttur. Amerikalı genç oyuncu muhakkak çok yetenekli, ama oyunu ciddi eksikliklerden yoksun değildir.