Anatoly Karpov konumsal stili ile bilinir. Ufak bir üstünlük elde ettiği zaman manevralarla baskıyı artırır. Taşlarını yeniden organize ederek rakibe çözmesi gereken problemler yaratır. Rakip savunmada başarılı olursa aletlerinin yerlerini değiştirir ve tekrar sorunlar yaratır. Pek çok zaman rakipleri savunamaz ve baskı karşısında çöker. Elbette Karpov sadece bu şekilde kazanmaz ama bu ifadeler Karpov’un stili hakkında size fikir verecektir. Öte yandan 1985 yılında Karpov’un daha çok Fischer gibi oynadığını da söyleyebiliriz. Gerektiğinde şaha saldıran gerektiğinde en ufak konumsal üstünlüklerini değerlendiren bir oyun stili. Şimdi göstereceğimiz Karpov – Sax oyunu bu döneme ait bir oyun. Karpov’u böyle görmek sizi şaşırtacak!
Karpov 1985 yılına kadar 1.e4 ile başlayarak da oynardı. Ne varki Dünya Şampiyonluğu Maçında Karsparov’un Sicilya savunması’na karşı bir şey elde edemeyince 1.e4’ü adeta bıraktı. Aşağıdaki oyun Karpov’un az bilinen ama en güzel taktik oyunlarından birisidir.
Karpov – Sax 1983
1. e4 c5 2. Af3 e6 3. d4 cxd4 4. Axd4 Af6 5. Ac3 d6 6. g4
Keskin Keres varyantı. Siyah rok atmamış olduğu halde beyaz piyon saldırısına başlıyor. Siyahın zaten uzun rok atma gibi bir şansı bulunmamakta çünkü vezir kanadı da açıktır. Şaşırtıcı ama etkili bir varyant.
6…h6 7. Rg1 Be7 8. Be3 Nc6 9. Qe2
Beyaz uzun roku hazırlıyor. Siyahın rok atmak gibi bir lüksü yok çünkü şah kanadındaki g piyonu ve kale bunu merakla bekliyor!
9…Bd7 10. h4 Nxd4 11. Bxd4 e5
Siyah merkezden ve vezir kanadından şans elde etme peşinde. Kanattan atağa merkezden cevap klasik bir reçetedir.
12. Be3 Bc6 13. Qd3 Qa5 14. O-O-O Nxe4
Sax taktik karışıklıklarla şans elde etmeye çalışıyor. Öte yandan merkezdeki operasyon kendi şahını da tehlikeye atabilir.
15. Nxe4 d5 16. Qb3
Karpov aleti elinde tutmaktansa geri veriyor ve risksiz biçimde iyi konuma geçiyor. Elbette Karpov’un taktik oyununda çılgınca riskler yoktur.
16…dxe4 17. Bc4 Rf8
Siyah şah rok atamayınca ortada kaldı. Şüphesiz Karpov konumsal olarak daha iyi. Yine de Karpov harika bir devam yoluyla üstünlüğü artırıyor.
Aşağıdaki konumda beyazla ne oynarsınız?
18. Rd5!!
Harika bir hamle. Siyahın Fc6’sı konumu tutan temel alet. Beyaz bu fili ortadan kaldırırsa kazanacağını düşünüyor ve bunu yapmak için de kaba kuvvete başvuruyor. Çok güzel bir konumsal feda.
Bxd5 19. Bxd5 Rd8 20. Bc4 Bb4 21. c3 b5 22. Be2 Bd6 23. Qd5 Ke7 24. Bc5 Bxc5 25. Qxe5+ Kd7 26. Qxc5 Qc7 27. Qf5+ Ke7 28. Qxe4+ Kd7 29. Qf5+ Ke7 30. Re1
Merkezde kalmış şah!
30…Rd6 31. Bc4+ Kd8 32. Bxb5 a6 33. Ba4 g6 34. Qf3 Kc8 35. Re7 Rd1+ 36. Kxd1 Qxe7 37. Qa8+ Kc7 38. Qa7+ Kd6 39. Qb6+ 1-0