İngiltere’nin ilk Büyükustası Miles hem renkli kişiliği hem de renkli açılış tercihleriyle bilinen bir oyuncuydu. Hırçın kişiliğini yazılarına da yansıtan Miles özellikle bir dönem Short ile ilgili sert eleştirilerde bulunurdu. Short yüzünden haksızlığa uğradığını düşünen Miles, Başbakan Margaret Thatcher ile görüşmeye çalışırken tutuklanmış ve iki ay hastanede tutulmuştu. Miles diabetten dolayı 46 yaşında vefat etti. Geride belki de bıraktığı en dikkate değer oyunu 1…a6 oynayarak Karpov’u yendiği oyundur. Karpov bu hamleyi görünce notasyon kağıdına “Yanlış Açılış” yazar ama buna rağmen kaybetmekten kurtulamaz!

Karpov – Miles 1980 

Anatoly Karpov – Tony Miles 1980

 

1.e4 a6 { 1980 yılında oynanan bu oyun şaşırtıcı bir başlangıca sahip. İlginç açılış seçenekleriyle tanınan GM Tony Miles sıra dışı bir hamleyi tercih ediyor. Üstelik Dünya Şampiyonu Anatoly Karpov’a karşı! }

2.d4 { Karpov Miles’ın garip hamlesini görünce notasyon kağıdındaki açılış kısmına “Yanlış Açılış” yazar. St George Savunması olarak bilinen bu sistem kanattan gelişerek beyazın merkezini sarsmayı hedefliyor. Uzun teorik yollardan sakınmak gibi bir avantaja da sahip şüphesiz. }

2…b5 3.Nf3 Bb7 { Siyahın temel fikri merkeze baskı kurmak. Hipermodern bir anlayışın ürünü sayılabilir. Merkezi rakibe bırakırken gelişmiş taşlarla baskı kurmak artık kabul edilmnişve sık uygulanan bir strateji. Yine de günümüzde bu savunma pek tercih edilmiyor. Ne var ki beyazla en doğru hamleleri bulmak gerekli. }

4.Bd3 Nf6 { Siyah merkez yine saldırıyor. }

5.Qe2 {Beyaz 5…b4 sürüşüne dikkat etmeli. Siyahın neden doğrudan 1…b6 değil de a6, b5 ile fili çaprazdan geliştirdiğinin mantığı da bu. } ( 5.Nc3? b4 6.Ne2 Nxe4 )

5…e6 6.a4 { Pek beğenilmeyen bir hamle. 0-0, Fg5, Abd2 daha normal. }

6…c5 { Miles keskin cevap veriyor. Tehdit 7…c4 }

7.dxc5 Bxc5 8.Nbd2 b4 9.e5 Nd5 { Siyahın atının bu güzel kareye atlayabilmesi iyi. }

10.Ne4 Be7 11.O-O { Siyahın aletleri işlek. Bir açılıştan da beklenen bu değil mi? Beyazın e5’teki merkez piyonu baskı yapıyor ama iyi bir merkez kendi taşlarımızı etkin hale getirdiği gibi rakip aletleri de kısıtlamalı. Beyazın merkei bu kısıtlama olayını yapamıyor. }

11…Nc6 { 1…0-0 hamlesinden çok daha iyi. Şunu unutmayın: Rok satrançta pek çok zaman vakit kaybı olabilir. Miles roka vakit harcamak yerine merkez kontrolüne dikkat ediyor. }

12.Bd2 Qc7 { Siyah yine roku geciktiriyor. Bu oyunu gençken ilk gördüğümde Karpov’un kaba bir hata ile kaybettiğini düşünmüş ve bu kuvvetli hamlelere dikkat etmemiştim. }

13.c4 { Siyahın d5’teki atı kuvvetli. Karpov’un o atı sarsmaya çalışması mantıklı. }

13…bxc3 14.Nxc3 Nxc3 15.Bxc3 Nb4 { Hala rok atılmamış durumda. Rok atıp de ne olacaktı. Bu yüzden siyahın şahı hedef haline bile gelebilirdi. Miles rok atana kadar yapabileceği yararlı hamlelerin hepsini yapıyor. }

16.Bxb4 Bxb4 17.Rac1 Qb6 18.Be4 { Beyaz bu sefer de b7’deki fili etkisiz hale getirmeye çalışıyor. }

18…O-O! { Ve şimdi rok! Çünkü daha yararlı bir hamle yok. Üstelik bir tür meydan okuma. Karpov 19.Fxh7 vurabilir mi? }

19.Ng5 ( 19.Bxh7+ Kxh7 20.Ng5+ Kg6 ( 20…Kg8?? 21.Qh5 ) 21.Qg4 f5 22.Qg3 Qd4 { Fikir …Vg4 } )

19…h6 20.Bh7+ Kh8 21.Bb1 Be7 22.Ne4 Rac8 23.Qd3?? { Çok kötü bir hamle. KArpov bu hamleyi oldukça hızlı yapmış. Vezir, fil baterisi güçlü gözüküyor ama kullanmaya fırsat yok. }

23…Rxc1 24.Rxc1 Qxb2 25.Re1 Qxe5 { Beyazın atağı bitti ve piyon altta. }

26.Qxd7 Bb4 27.Re3 Qd5 28.Qxd5 Bxd5 29.Nc3 Rc8 30.Ne2 g5 31.h4 Kg7 32.hxg5 hxg5 33.Bd3 a5 34.Rg3 Kf6 35.Rg4 Bd6 36.Kf1 Be5 37.Ke1 Rh8 38.f4 gxf4 39.Nxf4 Bc6 40.Ne2 Rh1+ 41.Kd2 Rh2 42.g3 Bf3 43.Rg8 Rg2 44.Ke1 Bxe2 45.Bxe2 Rxg3 46.Ra8 Bc7

 0-1

Miles için tarihi bir zafer. 

Anlatan FM Selim Gürcan