Satranç güçler savaşıdır. Ve güç kendini çeşitli şekillerde hissettirir.

Maddi üstünlük bir güç göstergesidir. Ancak maddi üstünlüğe sahip olmak her zaman üstün olduğunuz anlamına gelmez ve oyunu kazandırmaz. Bu noktada kuvvetlerinizin tahtadaki dizilimi, yerleşimi, birbirleriyle olan koordinasyonu önem kazanır. Örnek üzerine konuşmak her zaman laf kalabalığından daha öğreticidir.

Aşağıdaki pozisyon Adalar Turnuvasında meydana geldi.

Beyazlar deneyimli oyuncu Hür Yasin, siyahlar ise genç yeteneklerden Ari Kiremitçiyan.

Görüldüğü üzere beyaz materyal bakımından iki piyon fazla ve maddi üstünlük konusunda önde ancak pozisyonda üstünlükten bahsedilebilir mi acaba.Beyaz şah biraz sıkıntılı durumda. Taslar arasında koordinasyon yok yani Fd1 ve Ac5 konuyla pek alakalı görünmüyor. Ve en önemlisi siyahlarin çift fili var. Bu birçok durumda üstünlük olabilmektedir.

Hamle sırası siyahta ve siyahlar çok etkili olan

1…Fh6!

hamlesini buluyor.

Beyaz doğal savunma hamlesini oynuyor.

2.f4

Siyahtan bir güzel vuruş daha geliyor.

2…Fb5!

24.c4 Fxc4 25.Kc2 Ke1 26.Şf2 Kf1 27.Şg3 Fxf4 28.Şh3 Fxa2

Beyaz bir anda iki piyon üstün durumdan bir piyon eksik duruma düştü ve devamında da partiyi kaybetti.

Görüldüğü gibi kompanzasyon yani materyal veya maddi üstünlüğe karşılık konumsal üstünlük,taşların koordinasyonu tecrübeli oyuncuların çogunlukla başvurduğu mücadele şeklinden sadece birisidir.

Kompanzasyonun hangi şartlarda gerçekleşebileceğinin kesin kuralları yoktur. O anki pozisyon üzerine konuşmak gerekir ancak pozisyonel fikirler her zaman bize yol gösterici olmuştur.

Şimdiki örnek yine oldukça öğretici; vezir tek başına kuvvetli bir figür olmasına ve reel olarak 9 puan değerinde kabul edilmesine rağmen bir çok durumda üç hafif figür birlikte vezirden daha kuvvetli olabilmektedir.

Örnek üzerine konuşalım;

Polatel, Ali –  Şahin, Özgün

Oluşan pozisyon sıradan olmamakla birlikte turnuvalarda görmeğe alıştığımız cinsten bir mücadele değildir.

Siyahın maddi üstünlüğüne karşılık vezir+2 piyon – 2 at+fil ile mücadele edebilecek midir?

Asıl soru bu.

Çeşitli manevralardan sonra oluşan pozisyonda görüldüğü gibi beyazın hafif figürleri etkin rol onamaya başladılar.

Biraz oynadıktan sonra oluşan pozisyonda siyah şah köşeye sıkışmış durumda ve tehlike çanları artık çalıyor. Final pozisyonu ise

Sıra siyahta ve terk etmekten başka çare kalmıyor. Görüldüğü gibi materyal üstünlük her zaman kazanmayı garantilemiyor.

Satranç Okulu tarafından hazırlanan 26 cd’lik Turnuva Seti ile turnuvalara hazırlanmanız artık çok kolay. Bu sette hem oyunortasına yönelik daha kapsamlı dersler alacak hem de açılış cd’leri ile rakiplerinize karşı daha hazırlıklı olacaksınız. Sette Ustalar Nasıl Kazanıyor 1-2-3-4-5, İspanyol Açılışı, Caro Kann Savunması, Açık Açılışlar 1-2 ve daha pek çok cd var. Bu seti indirimli olarak almanız mümkün.