Her büyük oyuncunun diğerleri tarafından dikkatle fark edildiği bir oyunu muhakkak vardır. 13 yaşındayken Fischer rakibi Byrne’i inanılmaz bir şekilde yenince Ruslar hemen onu takip etmeye başlamışlardı. Carlsen içinse bu an Büyükusta Dolmatov’u yine 13 yaşındayken 19 hamlede inandırıcı bir şekilde saf dışı etmesiydi. Bu oyundan sonra Karpov’un senelerce sekundantlığını yapmış olan GM Vasiukov turnuva salonunda “İnanılmaz bir yetenek!” diye dolaşıyordu.
2004 Şubat ayında bu oyun oynandığında Carlsen’in 2484 ve rakibi Dolmatov’un 2591 elosu vardı. Dolmatov zamanında Adaylar Turnuvası’nda da mücadele etmiş klasik bir Rus büyükustasıydı.
Aynı yıl yine 13 yaşındaki Karjakin’in 2560 elosu vardı ve dünya onun dışında bir yeteneğe ilgi göstermiyordu. İşte o gün Carlsen’in yıldızı parladı ve bugüne kadar parlaklığını sürekli artırdı. Tıpkı Fischer’in Yüzyılın Oyunu olarak adlandırılan oyundan sonra yaptığı gibi.
Carlsen – Dolmatov 2004, Rusya
1.Nf3 f5 { Rus GM Dolmatov’un klasik haline gelen Hollanda Savunması }
2.d3 { Carlsen çok iddialı olmayan bir tercih yapıyor. Bu oyun oynandığında Carlsen henüz 13 yaşında ama uzun varyantları hatırlayabilecek enerjisi varken yaratıcı bir açılışı tercih ediyor. Günümüz için de tipik değil mi? }
2…d6 3.e4 { Beyazın yaklaşımı ilginç. Hollanda Savunması’nda temel fikir e4 karesini kontrol etmektir. Carlsen ilk fırsatta rakibin almak istediği kareyi piyonuyla ele geçirdi. }
3…e5 4.Nc3 Nc6 { Beyazın piyonu d4’te olsa e4 e5’li açılışlardan gelebilecek bir konum olurdu. Bu konum da yabana atılacak durum değil. }
5.exf5 Bxf5 { Böyle bir hamleyi öğrencim yapsa kızardım. Beyaz f5’i alıyor ve siyah hem f5’i alıyor hem de filini geliştiriyor. Bu hamleyi yapan Carlsen olunca akan sular durur! Şunu da hatırlatalı iyi sebebiniz varsa bazı tavsiyelere uymayabilirsiniz. Siyah filini tempo ile çıktı ama başka sıkıntılar yaşayacak. }
6.d4! { İşte bu! Carlsen şaşırtıcı bir zamanlama ile merkezden hücum ediyor. d3-d4 tempo kaybına rağmen etkili. Siyahın şah kanadı ve a2-g8 çaprazı zayıfladı. Olası bir Fc4 hamlesi siyahı zor durumda bırakacak. }
6…Nxd4 ( 6…Nf6 7.Bb5! e4 8.d5 a6 9.Nd4 axb5 10.Nxf5 Ne7 { Beyaz iyidir. } 11.Ng3 ) ( 6…e4 7.d5 exf3 8.dxc6 fxg2 9.Bxg2 b6 { Beyaz harika durumda. } 10.O-O )
7.Nxd4 exd4 8.Qxd4 Nf6 { Bir anda siyah şahın kötülüğü ortaya çıktı. }
9.Bc4 c6 ( { c2 piyonunu bu gelişimsizlikte almak intihar olurdu. } 9…Bxc2 10.O-O c6 11.Re1+ Be7 12.Bg5 Bg6 13.Re3 Kd7 14.Rae1 Re8 15.Bf4 Kc8 16.Be6+ Kc7 { İnanılmaz bir baskı ile } 17.Qc5 )
10.Bg5 b5 11.Bb3 Be7 { Morphy tarzı bir oyun. Hızlı gelişim! }
12.O-O-O Qd7 { Beyaz gelişimi tamamladı. Şimdi siyah uzun rok planlıyor ama yapamadığını görür. } 13.Rhe1 { Dolmatov çaresizlik içerisinde aşhını güvenliğe almaya çalışıyor. }
13…Kd8 { 13 yaşındaki Carlsen satranç makinesi gibi analiz yapıyor. Basit ama etkili bir vuruş. Varyantları hesaplamak zor olmayabilir ama böyle bir hamle insanın gözünden rahatlıkla kaçabilir. Aynen tecrübeli GM Dolmatov’un kaçırdığı gibi. } ( 13…O-O-O 14.g4! Bxg4 15.Rxe7 Qxe7 { Ve beyaz kazanır. } 16.Qxg4+ Nxg4 17.Bxe7 )
14.Rxe7! Qxe7 ( 14…Kxe7 15.Re1+ Kf8 { Oyun biterdi. } 16.Bxf6 )
15.Qf4 { Darbenin üzerine bir çifte tehdit. }
15…Bd7 16.Ne4 { Açmazdaki taşa yüklenelim. }
16…d5 17.Nxf6 h6 18.Bh4 g5 19.Qd4 { Terk. 19…gxh4 20.Axd5 terk. Siyahın h8 kalesi boşta. }
Carlsen geleceğin dünya şampiyonu!
Kasparov ile iki oyunluk karşılaşmaları. Carlsen beyazla iyi konumu değerlendiremeyince “Çocuk gibi oynadım!” yorumunu yapmıştı. Kasparov 1.5 – 0.5 ile carlsen’i eledi. Yıllar sonra Kasparov bir sene boyunca Carlsen’i dönem dönem çalıştırdı. Kasparov – Carlsen Maçı sitemizde haber olmuştu.
Hazırlayan ve Analizler FM Selim Gürcan
