FM Alper Efe Ataman tarafından kurulan Analiz Yayıncılık satrançseverleri kaliteli güncel satranç kitapları ile buluşturmaya devam ediyor. Alper Efe Ataman ile yeni çıkan "Garry Kasparov'un Seçilmiş Partileri I" , diğer kitaplar ve satranç yayıncılığı hakkında söyleşi yaptık.

Selim Gürcan (S.G.): Genç yaşınız ve aktif satranççılık yaşantınızın yanında satranç yayıncılığı anlamında da önemli çalışmalar yapıyorsunuz. Önce “Agresif Satranç” kitabını hazırlayıp yayınladınız. Şimdi de “Kasparov’un En İyi Satranç Partileri” kitabının 1. cildini çevirerek satrançseverlere sundunuz. Bu kitapla beraber Analiz Yayıncılık’ın kuruluşu da bir anlamda tescil edilmiş oldu. Tüm bu çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

Alper Efe Ataman (A.E.A.): İzin verirseniz ben size teşekkür ederek başlamak istiyorum, Türk satrancı’na internet ortamında yapmış olduğunuz katkılardan dolayı. Aslında tüm bu yayıncılık serüveninin benim için 2004 yılında Kuşadası’nda düzenlenen Türkiye Birinciliği sonrasında almış olduğum Storming the Barricades  kitabı ile başlamış olduğunu söyleyebilirim. Turnuvada 2 kazanç partiden yalnızca ½ puan almam üzerine oyunumda çok büyük eksiklerim olduğunu hissettim ve almış olduğum GM Christiansen’in kitabını turnuva dönüşünde hızlı bir şekilde ve zevkle bitirdim. Aynı yaz boş zamanlarımda kitabı Türkçe’ye çevirmeye başladım, aslında ilk etapta çevirilerin bölümler halinde Satrancokulu.Com gibi websitelerde yayınlanmasını düşünmüştüm. Daha sonra koşulları öğrenmek üzere Gambit Publications’tan GM Murray Chandler ile temasa geçtim ve varılan anlaşmalar sonucunda Agresif Satranç kitabı ortaya çıkmış oldu. İngiltere’de henüz Mayıs 2005’te yayınlanan Garry Kasparov’s Greatest Chess Games Vol. 1’ın çevirisi de 6 aylık bir zamanımı aldı. Üniversiteden mezun olmamla birlikte de daha yoğun bir biçimde çeviriye konsantre olabildim. Analiz Yayıncılık biraz da tüm bu işlerin daha profesyonelce yürümesini istediğim için kuruldu. İlerideki hedefim Analiz Yayıncılık’ı yurtdışındaki önemli satranç yayınevleri gibi çok sayıda satranç kitabı yayınlayan bir şekle sokarak Türk Satrancı’na literatür anlamında katkıda bulunmaktır. Bu şekilde oyunculuk anlamında yapabileceklerimin çok ötesine yayıncılıkla ulaşabileceğimi düşünüyorum.

 S.G.: Kitap çevirmek ve yayınlamak nereden aklınıza geldi? İleride ne tarzda satranç kitaplarını okuyucuyla buluşturmak istiyorsunuz?

 A.E.A.: İlk olarak birçok satrançsever daha basit seviyeli kitaplar yayınlamam konusunda bana tavsiyelerde bulundular. Fakat Analiz Yayıncılık’ı kaliteli kitaplar yayınlayan bir yayınevi olarak tanıttıktan sonra daha alt seviyedeki kitapları yayınlamak istiyorum. Zaten bu görevi İSEM Çocuk Satranç Dergisi’nin (Enis Bilyap), Ozan Çapan’ın, Melih Karataş’ın ve diğer birçok yazarımız ile Türkiye Satranç Federasyonu’nun ‘Okulda Satranç’ projesi ile üstlenmiş olduğunu düşünüyorum. İlk olarak 3 kitabın Türkçe lisans hakları Analiz Yayıncılık tarafından alındı: John Watson’un ikilemesi olan Secrets of Modern Chess Strategy ve Chess Strategy in Action, bir de tabii ki GM Igor Stohl’ün Garry Kasparov’s Greatest Chess Games Vol. 2. İlk iki kitap Nimzowitsch’in ortaya koyduğu fikirler üzerine satranç dünyasında yaşanan gelişmeleri, yeni düşünceleri okuyucuyla tanıştırırken, Igor Stohl’ün eserinde de efsanevi Dünya Şampiyonu Kasparov’un ‘teknoloji çağı’ndaki yeni dönem satranç partilerini incelenecek. Antrenör eğitim seminerimde tanıştığım GM Adrian Mikhalchishin, satrançta oyunortasının metodolojik anlamda en zayıf bir şekilde ele alınan bölüm olduğunu söylemişti. Ben de aynı düşüncelerle, oyunortası ağırlıklı, nitelikli (ve ödüllü) kitapları seçmek istedim.

S.G.: Yayınladığınız Garry Kasparov: En İyi Satranç Partileri Cilt 1 hard cover olarak piyasaya çıktı. Baskı açısından Türkçe olarak yayınlanmış en iyi kitap olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bunun yanı sıra kitap 380 sayfa ve kaliteli kağıda basılmış ve üstelik 24 YTL. Hem kaliteli kitap sunmak hem de uygun fiyatlarla satışa sunmak zor olmuyor mu?

A.E.A.: 24 YTL. bile maalesef bazı satrançseverlerimiz için yüksek gelebiliyor. Fakat kitabın orijinal baskısının €35 olduğunu, lisans haklarını, bandrol masraflarını düşünürsek, 24 YTL.’nin uygun bir fiyat olduğunu söyleyebilirim. Yine de ancak satrançseverlerin verdiği desteklerle yeni projelerle kendilerinin karşısına çıkabileceğimi söylemeden de geçemeyeceğim.

S.G.: Satranç kitaplarında çeviri çok önemli. “Discovered check”in bire bir (!) olarak “keşfedilmiş şah” olarak (doğrusu açarak şahtır) çevrildiğini biliyoruz. Sizin satranççı ve dahası Fide Ustası olmanız çeviri açısından da bir avantaj. Çeviri yaparken özellikle dikkat ettiğiniz ve vurgulamak istediğini konular neler?

A.E.A.: Çeviri gerçekten çok önemli. Ben bu konuya elimden geldiği ölçüde dikkat etmeye çalışıyorum. Bazı konumlarda anlatılanları tam anlamıyla anlamak için bahsedilen analizleri tahtada incelediğim bile çok sık oluyor. Yine de yaptığım çalışmaların daha iyi olmasını dileyerek bana bazı eleştiri getiren arkadaşlarım da var. Örneğin kullandığım ‘sekondant’, ‘kompansasyon’, ‘refüte’ sözlerine eleştiriler geldi. Fakat ben satranç dilinde sıkça kullandığımız bu söyleyişlerin satranç kitaplarında kullanılmasında herhangi bir sakınca görmüyorum, hatta ancak bu sözlerle anlatılmak istenen okuyucuya tam olarak anlatılabilir diye düşünüyorum.

Alper Efe Ataman, 2005 yılı 10 yaş Erkekler ve 12 Yaş Bayanlar Türkiye Şampiyonu öğrencileri Cankut Emiroğlu ve Cansu Söylemez ile.

Yayıncılık konusunda Alper Efe Ataman'a yukarıdaki bilgilerle ulaşabilirsiniz.

Ataman 2004 Kulüpler Kupası'nda Kasparov ile beraber. Kasparov'un sağında ise şu sıralar avukatlık çalışmalarına dönen ve boş zamanlarında "suziq" takma ismiyle eğlence bölümünü sıklıkla ziyaret eden Suzan Seçkiner görülmekte.