“En kötü plan bile plansızlıktan iyidir” ünlü sözdür. Hiç yoktan iyi ama biz yine de satrançta güzel plan yapalım. Her konuda olduğu gibi yine bize yol gösterecek bazı kurallar ve tavsiyeler var. “Satrançta Plan” dersimizde temel yaklaşımlarımları en basit şekilde anlatıyoruz.

Satrançta Değerlendirme ve Plan

Satranç Okulu’nun “Satrançta Değerlendirme ve Plan” cd’lerinde bu konu detaylı olarak incelenmekte. Şüphesiz iyi bir plan yapabilmemiz için durumumuzu iyi anlamalıyız. Rakibin durumu nasıl, zayıflıkları var mı? Üstün yanlarımız, zayıflıklarımız neler. Tüm bunlar iyi değerlendirebilmeli.

Bunları iyice yapabildiğimizden emin olduğunuzu varsayarak plan konusuna geçelim.

Satrançta Plan

1) Rakibin belirgin bir zayıflığı varsa plan otomatik olarak o zayıflığa basmak olabilir.

Yukarıdaki konumda siyahın d6 piyonu geri piyon.Yani bir başka piyon tarafından desteklenmeyen piyon. Üstelik bu piyonun açık hatta olması onu daha zayıf hale getiriyor.

Beyaz basit düşündü! Ff4 ve 0-0-0 ile d6 piyonuna baskıyı artırdı. Bu tür planları yapmak kolaydır ama eğer d6 piyonunun bir hedef olduğunu düşünmezseniz planın akla gelmesi zor olabilir.

Bu durumda d piyonu düşüyor ama piyonun düşmeyeceği durumlarda bile yüklenmeniz iyidir. Bu sayede rakibi savunmaya bağlarsınız ve yeni hedefler arayışına geçebilirsiniz. Örneğin siyah savunmaya bağlandığında şah kanadından bir saldırı düzenleyerek ikinci bir cephe açmak olabilir. Siyahın veziri savunmaya bağlı olduğu için saldırıda kullanılamaz. Veya siyahın …Ae8 oynayarak d6’yı savunmaya bağlandığını düşünün. O zaman da siyah at şahın savunmasından uzaklaşmış olur.

Savunmaya bağlanmak bunaltıcı bir iştir. Saldıran taraf farklı yerlere saldırmayı düşünebilir ama savunan taraf artık savunmayacağım deyince materyal kaybetmeyi göze almalıdır.

2) Kuvvetli olduğunu yerden oynayın

Kuvvet olarak üstün olduğumuz bölgeden oynamak mantıklı bir plandır. Bu açıdan mücadele bölgesini şah kanadı, merkez ve vezir kanadı olarak üçe ayırabilriz. Yukarıdaki diyagrama baktığımız zaman beyaz şah kanadında gücünü yoğunlaştırabiliyor.

Aynı konumun devamında beyazın planını nasıl ilerletebileceğini görüyoruz. Siyahın karşı şansı ise merkez ve vezir kanadında.

3) Üstünlüğünüz varsa onun değerlendirilmeye çalışılması plan olabilir.

Yukarıdaki diyagramda beyazın vezir kanadında piyon üstünlüğü var. Vezir kanadındaki bu üstünlüğü kullanmak amacıyla geçer piyon yaratmaya çalışmak doğal bir plandır.

4) Planın işe yarayıp yaramadığını kontrol etmek.

Öğrencilerime bir plan oluşturmalarını söylediğimde bazı hamleler önerebiliyorlar. Planlarını 3-4 hamle ilerletmelerini istiyorum karşı tarafa hamle yaptırmadan ve sonra ilerleme kaydedip kaydetmediklerini soruyorum. Örneğin yandaki konumda beyazın vezir kanadındaki piyonlarını sürmesi bir plan olarak önerilebilir ama kesinlikle berbat bir plan. Düşünülen b6 sürüşü piyon kaybeder. Dahası ilk anda b4 sürüldüğünde bile kötü çünkü c piyonu geri piyon olur.

Burada normal plan d5 piyonuna baskının artırılması olmalı. Yukarıda birinci maddeyi tekrar inceleyebilirsiniz.

Satrançta Plan ve Değerlendirme CD’leri

Satrançta değerlendirme ve plan çok önemlidir. Doğru değerlendirme yapmadan doğru planı bulabilmek mümkün olmaz. 4 cd’lik bu sette bu önemli konu örnek oyunlarla işlenmekte. Dersler, Dünya Şampiyonu Max Euwe’nin verdiği örnekler üzerinden işlenmekte. Dersleri anlatan tecrübeli antrenör ve eski milli oyuncu FM Selim Gürcan.

Telefonla bilgi almak ve sipariş için 0 555 993 21 30