1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.Fg5 Abd7 5.e3 Fe7 6.Af3 b6 7.cxd5 exd5 8.Fb5 Fb7 9.Ae5 O-O 10.Fc6 Fxc6 11.Axc6 Ve8 12.Axe7+ Vxe7 13.Axd5 Ve4 14.Axf6+ gxf6 15.Fh6 Vxg2
Pittsburgh devam yolu. Beyaz şimdi
16.Vf3 sürpriz hamlesiyle belirgin bir üstünlük sağlar.
16…Vg6 [16…Vxf3 17.Kg1+ Sh8 18.Fg7+ Sg8 19.Fxf6+ ile siyah mat olur.]
17.Fxf8 Kxf8 18.O-O-O Beyaz kalite öndedir ve kuvvetli bir saldırıya sahiptir.
Bu konum gözönüne alınarak şöyle bir soru sorulabilir: Nasıl bir oyun planı kurmalı ve alet üstünlüğümüzü nasıl kazanca çevirmeliyiz? Genelde kazanmak için birçok yol vardır ve bu bir sorun olmamalı. Bizim için oldukça kolay gözüken bu ve bu gibi konularla ilgilenmeksizin yeni başlayan oyuncuların büyük ilerlemeler kaydedebileceklerinden oldukça şüpheliyim. Bu konuda bir kaç noktaya değinmekte fayda var.
1.Eğer alet üstünlüğünüz varsa şunlara dikkat ederek değişimlere girebilirsiniz:
(a) Alet üstünlüğünüzün etkisini kaybettirecek değişimlere girmeyin.
(b) Oyunsonlarında kale ve file karşı kale, kale ve ata karşı kale ve kaleye karşı fil ile kaleye karşı at konumları bazı özel konumlar hariç beraberedir. Yalnız bir eriniz varsa bu konumlar kazanç için yeterlidir.
2.Kazancın kendiliğinden geleceğini düşünmeyin. Alet üstünğünüzden ancak aletlerinizi tüm güçleriyle kullandığınız zaman yararlanabilirsiniz. Bir kale tüm gücüyle kullanıldığı zaman bir filden daha değerlidir. Riske girmediğiniz sürece de karışık konumlardan kaçınmalısınız. Sık görülen hatalardan birisi de alet üstünlüğünü elde eden tarafın üstünlük elde ettikten sonra pasif bir oyun tarzı seçmesidir. Bu yapılabilecek en büyük hatalardan biridir.
3. Sadece saldırarak alet üstünlüğünü kullanabilirsiniz. Bu yüzden saldırgan oynayın ama dikkatsiz olmayın. Üstünlüğü elde ettikten sonra gönüllü değişmeler daha yararlı olacaktır.
18…Sh8 19.Kg1 tehdidi yüzünden zorunlu sayılabilir.
Şimdi beyaz kaleyi g1’e oynamalı ama hangi kaleyi? Şah kanadındaki kale g1’e gelmeli çünkü aksi halde siyah Vd3 oynar diyorsanız hatalısınız. Herşey o kadar kolay değil çünkü 20.Vg4 mat tehdidi ile beyaz d7’deki atı kazanır. Bununla berabr hangi kalenini geleceği büyük de bir fark yaratmaz.
19.Kdg1 Vh6 Şu anda beyaz aşağıdaki seçeneklerden birini seçebilir:
20.Vc6 er kazanır.
[20.Kg3 ve devamında 21.Khg1 ile kale çiftlemesi ile şah kanadı saldırısı en iyisidir.]
[20.Vf4 ile vezir değişimi. Değişimden sonra beyazın şah kanadı er yapısı bozulur ama kazanç kolaylaşmıştır (“Ne pahasına olursa olsun değiş” düşüncesine bir örnek.]
[20.Kg4 ve devamında 21.Vf4 ile er yapısını bozmadan değişme fikri.]
[20.Kg3 c5 21.Khg1 22.Kh3 tehdidi ile siyah vezir köşeye sıkıştırılabilir ama
21…cxd4 22.Kh3 Kc8+ 23.Sb1 Vf8 sayesinde vezir kurtulur ama
24.Vf5 hamlesi ile beyaz kazanca ulaşır.]
Diyagram 7
Şimdi matın söz konusu olmadığı ama belirgin alet üstünlüğüne götüren örnekler inceleyeceğiz. Belirgin alet üstünlüğünden kasdettiğimiz. İki er veya kalite üstünlüğü veya iki ere karşı taş üstünlüğüdür. Eğer üstünlük kale veya vezir ise tartışacak bir konu kalmaz.
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 Af6 4.Af3 c5 5.Fg5 cxd4 6.Axd4 e5 7.Adb5 a6 8.Axd5 axb5 9.Axf6+ gxf6?
erle alış hemen kayba götürür:
[ama 9…Vxf6! 10.Fxf6 Fb4+ 11.Vd2 Fxd2+ 12.Sxd2 gxf6 sonrasında siyah bir alet üstün olur.]
10.Vxd8+ Sxd8 11.Fxf6+ 1-0
Diyagram 8
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 c5 4.cxd5 exd5 5.Af3 Ac6 6.g3 Af6 7.Fg2 Fe7 8.O-O O-O 9.Fg5 c4 10.Ae5 Vb6 11.Fxf6 Fxf6 12.Axd5 Vxd4
Beyaz alet kazanır:
13.Axf6+ gxf6 14.Axc6 Vxd1 15.Ae7+ Sh8 16.Kaxd1 Alet kazancına götüren bilindik bir manevra.
Diyagram 9
Bu tür kazanca bir başka örnek:
1.d4 d5 2.c4 e6 3.Ac3 c5 4.cxd5 exd5 5.Af3 Ac6 6.g3 c4 7.Fg2 Fb4 8.O-O Age7 9.e4 O-O 10.Axd5 Axd5 11.exd5 Vxd5 12.a3 Fa5 13.Ae5 Vxd4 14.Axc6
Vxd1 15.Ae7+ Sh8 16.Kxd1
Diyagram 10
1.c4 Af6 2.Ac3 e6 3.e4 c5 4.g3 d5 5.e5 d4 6.exf6 dxc3 7.bxc3 Vxf6 8.d4 cxd4 9.cxd4 Fb4+ 10.Fd2 Vxd4 11.Fxb4 Ve4+ 12.Fe2 Vxh1 13.Vd6 Ac6
Beyaz doğru hesaplama gerektiren kombinatif bir devam yoluyla kazanır:
14.Ff3 Vxg1+ 15.Se2 Vxa1 16.Fxc6+ ve siyah mat olur.
