Satranca yeni başlayanların en çok kafasını karıştıran şeylerden biri de yandaki diyagramdır. Beyaz şimdi 6.Axf7 Kxf7 7.Fxf7 Şxf7 varyantıyla rakip şahı ortaya çıkartabilir. Üstelik beyazlar materyal açısından da feda yapmış olmaz; kale piyona karşı fil ve at verilmiştir. Kalıp olarak pek çok satranç öğretmeni “Bu durumda iyi değil” deyip geçebilirler ama tam cevap almayan öğrencinin aklında hep soru işareti kalır. Elimizden geldiğince bu dersimizde buradaki değişmenin neden kötü olduğunu ve kalenin iki aletten iyi olabileceği durumları inceleyeceğiz.

Satrançta kolaylık olsun diye taşlara belli puanlar verilir. Bu puanlar taşların ideal durumdaki puanlarıdır. Şüphesiz gelişmemiş bir at ile rakip taşlara baskı yapan at aynı puanda olamaz. İyi bir sebep yokken gelişmiş f4 filinizle b8’deki gelişmemiş atı da değişmezsiniz. Aynı şekilde diyagramımızdaki konumda atımıza ve filimize yatırım yaptık. Zaman yatırımı! Bu iki aletle 3 tempo harcadık. Siyahın kalesi ise değer olarak yarım tempo civarında. Çünkü rok atarken iki işi birden yapıyoruz!

2 aletin kale ve piyonla değişilmesi 3 sebepten kötüdür:

1) Fil ve atın gelişimine harcadığımız 3 tempoyu çöpe atarız. Bunun sonucunda siyahlar gelişimde önde kalır.

2) Konum kapalı ve kapalı konumlarda kaleler açık konumlardaki kadar değerli değildir. Unutmayın kaleler açık hattı sever! Beyazın kaleleri için açık hat görebiliyor musunuz?

3) Siyah şah biraz da olsa ortaya çıktı ama beyazın gelişimi kötü olduğuiçin bundan yararlanma imkanı yok.

Sanırım bu kadar açıklama yeter. Yalnız kaleleri de küçümsemeyelim ve kalelerin iş yaptığı konumlara bakalım.

İki kanatta piyonlar varsa kale oldukça tehlikelidir. Reti oyunsonunda bunu gösteriyor.

 

Tal daha farklı bir konumda kalelerini 2 alete karşı başarıyla kullanabiliyor. Rakip şahın nasıl tehlike altında kaldığına ve Tal’in aletlerini nasıl etkili kullandığına dikkat ediniz.