Merhaba sevgili satrançseverler,

Uzun zamandır Satranç Okulu‘nu ihmal etmiştim. Kitabımla ilgilenmek mazeret sayılır mı bilmiyorum ama kitap yazma sürecinin stresli ve zahmetli olduğunu söyleyebilirim. Bu yazımın ana konusuna geçmeden önce biraz yeni çıkan kitabımdan bahsetmek istiyorum. “Herkes için satranç” başlığının iddialı bir isim olduğunun farkındayım ve bu kadar geniş kapsamlı olması eleştirilmeyi hak ediyor doğal olarak ancak “Herkes İçin Satranç” kitap projesinin tek bir kitaptan oluşmadığını 6 kitaptan oluşacak bir seri olacağını söylemem gerekiyor sanırım. Projenin henüz tamamlanmamış olması eleştirilere bir ölçüde cevap verebilir diye düşünüyorum. Diğer kitaplar hakkında  detaylı konuşamayacak olsam da sıradaki kitabın “Herkes İçin Alıştırma” kitabı olacağını söyleyebilirim. Bu kitap serisinin hem öğrenciler hem de antrenörler için ders ve başucu kitabı olmasını düşünüyorum. Biraz iddialı bir düşünce ama neden olmasın.

Bu konuda otorite miyim? Tabii ki değilim ama yeterli bilgi birikim ve kaynağa sahip olduğumu düşünüyorum. Buna okuyucu olarak sizler karar vereceksiniz. Olumlu ve yapıcı her türlü eleştiriye cevap vermekten memnuniyet duyarım. Bu anlamda eleştirilerinizi mail olarak iletebilirseniz sevinirim.

Ayrıca yeri gelmişken Satranç Okulu ve Selim Gürcan hakkında da iki kelam etmek isterim. Selim ile tanışıklığımız üniversite yıllarına dayanmakla beraber Eczacıbaşı’nda kaptanlığımı da yapmış çok eski bir dostumdur. Satranç Okulu projesini üniversite yıllarında ilk duyduğumda bu kadar uzun soluklu ve başarılı olabileceğini tahmin etmemiştim açıkçası. Ama gün be gün büyük ölçüde kişisel gayretleriyle bugünlere kadar gelebildi. Açıkcası taktir etmemek saygısızlık olur diye düşünüyorum o yüzden bu paragrafı yazmaktan kendimi alamadım. Ben de elimden geldiğince yazılarımla bu güzel ortamda değişik tatlar sunabilirsem ne mutlu bana.

Yazımın ana konusuna geçmek istiyorum.

Yetenek nedir nasıl anlaşılır nasıl işlenir.

Akademik çalışma konusu olmuş sorular bunlar.

Bu yazımda daha dar çerçevede düşüneceğiz bu soruyu.

Son dönemde öne çıkmış yetenekleri mercek altına alacağım.

Her spor branşının kendine özgü dinamikleri vardır. Fiziksel sporlar için yeteneği anlamak nisbeten kolay. Çocuk topu sürebiliyorsa, deliğe ya da kaleye sokabiliyorsa, branşın temel gereklerini yerine getirebiliyorsa yetenekli olduğu sonucuna varılabilir ve bunu söyleyebilmek için o branşın duayeni olmaya da gerek yoktur. Çünkü görünen köy kılavuz istemez. Ancak satranç için aynı şey geçerli değil maalesef. Beyin ile yapılan bir uğraş olmasına rağmen zeka seviyesi gösterge değildir mesela çünkü sadece üstün zekalıların başarılı olduğu bir oyun değildir satranç. Birçok bileşen vardır. Sabır, soğukkanlılık, hırs, azim, ebeveyn etkisi ve tabii ki doğru antrenör ve doğru eğitim.

Bu yazımda dünya satrancındaki parlayan yıldızlardan bahsedeceğim.

Özellikle son 10 yıllık dönemde birçok yetenekli genç hatta çocuk satranççı ortaya cıktı. Büyükusta olma yaşı 12 yaş sınırına dayandı. Geçtiğimiz yüzyılda ancak birkaç tane sayabildiğimiz bu yıldızlara günümüzde her an yeni birisi ekleniyor.

Capablanca, Reshevsky, Fischer ve Kasparov gibi benim kuşağımın aşina olduğu isimlere onlarcası ekleniyor her geçen gün.

Çalışma yöntemlerinin çeşitlilik kazanmasının ve tabiiki bilgisayarın en önemli etken olduğunu düşünüyorum.

İlk olarak rekorları altüst ederek büyükusta ünvanına ulaşan tüm zamanların en genç büyükustası ile başlayalım.

Sergey Karjakin

Satranç kamuoyu ilk olarak Karjakin’i 2002 Fide Dünya Şampiyonası maçında Ruslan Ponomariov‘un yardımcılarından biri olarak tanıdı.

12 Ağustos 2002 tarihinde tarihin en genç büyükustası ünvanının sahibi olan Karjakin halen kırılamamış bir rekorun sahibidir ve o zamanki ratingi 2527 idi.

Aynı dönemde Magnus Carlsen’in ratingini merak edenler olabilir. Magnus Carlsen 2250 gibi mütevazi bir rating puanı ile sıradan bir oyuncu izlenimi verirken Karjakin Dünya Şampiyonluğunun en büyük adayı olarak gösteriliyordu.

Karjakin’in talihsizliği karışık bir coğrafyada doğmuş olması ve 2003 yılında Kramatosk’taki satranç klübünün baş antrenörünün ani ölümü sonucu oluşan boşlukta satranç çalışacak ve destekleyecek bir finansör bulamamasıdır. Üç yıl boyunca ciddi bir çalıştırıcı ile çalışamamış ve önemli turnuvalara katılamamış olmasından dolayı kendisine hedef olarak koyduğu dünya şampiyonluğuna çok yaklaşmasına rağmen ulaşamamıştır.

Rameshbabu Praggnanandhaa

Hintli yıldız son dönemin en umut vadeden yıldızıdır.Tarihin en genç uluslararası usta ünvanını elde ederek başka bir rekorun sahibidir. 10 yıl 10 ay ile en genç IM’dir.

Karjakin’in rekorunu kırmaya çok yaklaşmakla kalmamış gelecekte dünya şampiyonluğunun en büyük adayı olarak gösterilmeye başlanmıştır. Dikkatli okuyucular fark edecektir isminin içinde yine Hintli eski dünya şampiyonu Anand‘ın ismi saklıdır.Ve tabii söylemeye gerek yok Anand hint satrancında son dönemdeki patlamanın ana unsurudur. Ülkenin her köşesinde satranç çığ gibi büyümekte ve doğal olarak genç yetenekler birbiri ardına gün yüzüne çıkmaktadır. Bu da bize gösteriyor ki herhangi bir sporda idol oluşturmak gelişmenin önünü açmaktadır.

Abdusattorov Nodirbek

2017 Chigorin Memorial’da aldığı son GM normuyla (2600 + performans) en genç 2. grandmaster (13 yıl, 1 ay, 11 gün) olmayı başarmış özbek satranç ustası.

Böyle bir yeteneğin ortaya çıkmasında 2004 yılında Fide knockout dünya şampiyonu olan Rustam Kasımdzhanov‘un etkisinin olduğunu düşünmek hiç yanlış olmaz. Yine büyük bir idol ve hedefe ulaşma peşindeki genç takipçileri görüyoruz.

Abdusattorov bu kez Carlsen’i yakın takibe almış.

Vincent Keymer

Ve son çocuk yıldızımıza sıra geldi.

99 uncu sırada başladığı ve 49 büyükustanın önünde bitirdiği Grenke open 2018 turnuvasında sansasyona sebep olmasının yanında aynı zamanda kapalı turnuvada oynayan Carlsenden daha fazla hayran kitlesi edindi.

90 lı yılların çocuk dâhilerinden Macar Büyükusta Peter Leko‘nun antrenörlüğünü yaptığı genç yeteneğin ismini ilk defa Kasparovun 2015 yılındaki eğitim seminerlerinde duymuştuk.Kasparovun kendisinden Gerçekten olağanüstü bir yetenek diye bahsettiği Keymer emin adımlarla ilerlemeye devam etmiş.

Satranç Okulu tarafından hazırlanan 26 cd’lik Turnuva Seti ile turnuvalara hazırlanmanız artık çok kolay. Bu sette hem oyunortasına yönelik daha kapsamlı dersler alacak hem de açılış cd’leri ile rakiplerinize karşı daha hazırlıklı olacaksınız. Sette Ustalar Nasıl Kazanıyor 1-2-3-4-5, İspanyol Açılışı, Caro Kann Savunması, Açık Açılışlar 1-2 ve daha pek çok cd var. Bu seti indirimli olarak almanız mümkün.