Genelde (sportif açıdan) ilginç olan oyunları. Tabii ki Kasparov’la oynadığım son tur maçı gibi. Benim oyunlarımdan bahsedersek beyazla Sadvakasov’a oynadığım oyundan bahsedilebilir.
| Sadvakasov |
 |
| Kramnik |
19.Af7! Kf7 20.Vf5 g6 21.Fe5! Terk.
Bu oyun Vezir fedası ile bir amötör gözünde dikkate değerdir. Aynı zamanda Shirov’a siyahlarla oynadığım oyunda çok enteresandı. Çok sıra dışı bir oyun sonuna ulaştık. Ev analizlerimde bile o oyun sonunun sonucunun ne olduğu konusunda zorluk çekmekteyim. Diğer oyuncularda dikkate alındığında turnuva çok çekişmeliydi ve pek çok enteresan oyun vardı.
Bu arada turnuva niye bu kadar çekişmeli geçti?
En başta bütün yarışmacılar mücadeleciydi. Bu arada ben de çok mücadeleciyimdir ve stilimin başkalarını yanıltmasını istemem. Pozisyonel satranç oynuyorum ama her zaman kazanmaya çalışıyorum.
Şimdi iddianızı çürütmeye çalışacağım. Peki öyleyse niye Shirov’la oyununuzda berabereye razı oldunuz?
Kramnik
Shirov’la oynarken kolay bir kazancı kaçırdım. Zaman sıkışması başlayıp pozisyonun da eşitlendiğini görünce berabere teklif ettim. Görüyorsunuz ya kazandığımı düşünürken Alexey ilginç bir defans imkanı buldu. Bende zaman sıkışmasına girdim ve doğru planı bulamadım. Oysa bir tane vardı.
Ya zaman sıkışmasından sonra ortaya çıkan pozisyon?
Eşit bir pozisyon ortaya çıktı. Zaman kontrolünden evvel gireceğim oyun sonunun bile bana kazanç olacağını düşünmüştüm. Ne var ki zaman sıkışmasından çıkınca aksi görüşe vardım. Bu yüzden berabere teklif ettim.
Bir sonraki turda beyazla Morozevich’e karşı oynadınız. 23. hamlede berabere oldu. Oyundan sonra pozisyonu en az iki saat incelediniz. Bütün bu varyantları tahta başında oynayarak göstermek istemediniz mi?
| Morozevich |
 |
| Kramnik |
23.b3 berabere. Beyazlar galibiyet için oynayacak olsalardı şu varyantı tercih etmeliydiler. 23.f4 Kd1 24.Vd1 Ac4 25.e3! 25…Ab2 at kaybına yol açacağı için kötüdür.
Birincisi beyazın pozisyonu siyahdan iyi değildi. Öyle düşünmeseydim devam ederdim. İkincisi zamanım ciddi şekilde azalmıştı ve Alexander’in ev analizlerinden bildiği bir konumda olduğunu hissettim. Bunun yanı sıra son turlara doğru çok yorgundum. Bütün bu faktörleri göz önünde bulundurarak berabere yapmanın en iyi şey olduğuna kara verdim.
Bununla birlikte pek çoğu mükemmel hesaplama yeteneğiniz olmasına rağmen, teknik pozisyonları tercih ettiğinizi düşünüyor. Eskiden daha canlı oyunlar oynuyordunuz. Aynı fikirde misiniz?
Sonuç olarak her oyuncu gerçekçidir. Her oyuncu rakiplerinden daha üstün olduğu pozisyonlarda oynamayı tercih eder. Kasparov romantik bir sitile sahip olduğu için değil, bu tür oyunları daha iyi oynadığı için canlı oyunlar oynar. Shirov, Morozevich, Karpov hepsinin kendi stilleri vardır. Hepsi pragmatiktirler. Rakiplerine karşı üstünlük elde edebilecekleri pozisyonlarda oynamaya gayret ederler.
Teknik olmaktan çok uzakta olan karışık oyun sonlarını oynamaktan zevk alırım. Bana göre teknik bir oyun sonu ne olacağı tahmin edilebilen bir oyun sonudur ve yapmanız gereken o sonuca ulaşmak için yeterli tekniği göstermektir. Benim oynadığım oyun sonları belirsizdir. Sonuç pozisyonel oyuna bağlıdır, tekniğe değil. Belki de pozisyonel incelikleri kavramakta diğerlerinden daha iyiyim. Bu sebepten sakin oyun sonları beni cezbetmiyor. Eğer pozisyon aktif bir oyun tarzını gerektiriyorsa öyle davranırım. Ulf Andersson gibi fırsat çıkar çıkmaz Vezir kesmem.
Bir bütün olarak Astana’daki performansınızı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Abartısız bir şekilde birincilik parmaklarımın ucundan kaymış olsa da benim için tatmin ediciydi. Londra maçındaki form düzeyime tekrar ulaştığımı hissediyorum. Maçtan sonra oyunumda biraz düşme olmasına rağmen toparlandım. Oyunumda bazı zayıf yönler olsa da onlardan kurtulabileceğimi düşünüyorum.
Lütfen bana zayıflıklarınızdan bahsedin!
En başta açılışlar. Pratik olarak doğru dürüst bir açılışı Astana’da oynayamadım. Daha önemlisi yarışmaların sonunda puan kaybediyorum. Bu benim uzun süredir var olan bir zaafım. Turnuvalardaki performansıma bakarsak, görürüz ki turnuvaların 2/3’lük bölümünde önde gidiyorum. Ama sonlara doğru dinçliğimi kaybediyorum. Belki de bu turnuva boyunca çok çalışmamla açıklanabilir.
Çalışmalarınız nasıl oluyor? Çok oyun analiz ediyor musunuz?
Mümkün olduğunca az oyun analiz etmeye çalışıyorum. Bir satranççı rakiplerinin pek çok oyununu analiz etmemeli. Bu ona iyi bir yer sağlamaz. Ben moda olan varyantları nadiren oynarım. Kendime has bir teorim var. Benim yaklaşımıma göre diğer oyuncuların oyunlarını analiz etmek o kadar da önemli değil. Astana turnuvasından önce bir ay boyunca yeni oyun analiz etmedim. Ve doğrusunu söylersem hiç de zaraını görmedim.
Bu arada Avrupa şampiyonasında oynanmış oyunları analiz ettiniz mi? Bunu şu sebepten soruyorum; Bu turnuva yeni zaman kontrolünün uygulandığı ilk güçlü turnuvaydı. Bu sebepten görüşünüz benim için önemli.
Açıkça söylemek gerekirse beni en çok şaşırtan hataların çokluğu değildi (Aslında gerçekten de çoktu). Oyunların nasıl bitebileceği tahmin edilemiyordu. Genelde oyun boyunca sonucu tahmin edebilirsiniz. Siyahın mı yoksa beyazın mı kazanacağını tahmin edebilirsiniz. Ne var ki pek çok kuvvetli büyük ustanın yer aldığı bu turnuvada hiçbir şeyi tahmin etmek mümkün değildi. Tabii genelde oyunun kaderi 25. hamleden sonra belli olur, fakat o anda da zaman çok azalmış oluyor. Er veya geç insanlar yeni sisteme uyum sağlayacaklar ama şu anda oyunların kalitesi çok düşük.
Şimdi de sizin planlarınıza geçelim. Anand’la hızlı satranç oynayacaksınız. Bu olay bir yıl önce olsa bu kadar ilgi toplamazdı. Ama şimdi ikiniz de dünya şampiyonusunuz. Bu fikri üzerinizde baskı yaratıyor mu?
Eğer bunu düşünürsem, oynamakta büyük güçlükler çekerim. tabii ki bu maç Leko’yla olan maçtan çok daha önemli. Bu sadece zor bir maç. Klasik zaman kontrolüyle oynamak benim için daha iyi olurdu muhakkak. Anand hızlı satrançta çok daha maharetli. Bana göre Kasparov’dan bu konuda kötü değil (Frankfurt’da ispatladı). Maç gerçekten zor geçecek ama ben de hiç bir zaman kuvvetli rakipten kaçmamışımdır.
Bu maçtan sonra Dortmund’da oynuyorsunuz.
Bahsettiğiniz turnuvada gerilimli geçecek. Ne yazik ki Kasparov oynamayı reddetti. Ama diğer üst düzey 6 oyuncu katılacak. Turnuva Astana’daki gibi 2 gruptan oluşacak.
Bu format altışar kişinin iki grupta oynadığı turnuva tarzı giderek yaygınlaşıyor. Sizin sevdiğiniz ne tarz turnuvalardır?
Her turnuva belli bir açıdan iyidir. 2 gruplu turnuvalar daha objektif. Öte yandan Wijk aan Zee gibi turnuvalar daha eğlenceli. Çok katılımcının bulunduğu turnuvalar da önemli. Taze kan gerekli çünkü hep aynı oyuncuların oynadığı turnuvalar sıkıcı hale geliyor. Tek hoşlanmadığım format knockout (eleme) sistemi. Bu tür turnuvalarda kötü olduğumdan değil (Daha önce hiç knockout turnuvasında oynamadım) ama satrancın doğasına aykırı olduğu için karşıyım.
Önünüzde bilgisayarla önemli bir maç var. Bu maça nasıl hazırlanıyorsunuz? Bilinen şu ki insanlarla olan maçlarında bilgisayarın yardımını fazla kullanmıyorsunuz.
Eski yöntemlerle çalışmayı tercih ettiğim doğru. Tabii ki evimde bir takım hazırlık oyunları oynayacağım. Yaptığım anlaşmaya göre, bilgisayarın oynadığı oyunların çıktılarını alacağım. Bu maçı çok ciddiye alıyorum ve biliyorum ki bilgisayar çetin ceviz bir rakip. Deep Fritz’in Deepblue’dan zayıf olduğunu hiç düşünmüyorum. Geçen 3 yıl boyunca programcılar önemli gelişmeler kaydettiler. Fritz’in oyunu her yıl daha da kuvvetleniyor. Bazen bilgisayarlar tamamen insan özellikleri gösteriyorlar. Örneğin insiyatif için materyal feda edebiliyorlar. Dolayısıyla bu maçta tam olarak başarılı olup olmayacağımdan emin değilim. Tabii ki dünyanın en iyi satranççıları pozisyon değerlendirmesinde bilgisayarlardan daha iyidirler ama insanlar yorulabilir zaman sıkışmasına girebilir vesaire. Maçın sonları en zor anlar olacak.
Astana Turnuvası geleneksel olacak. Bu iyi bir haber. Son zamanlarda turnuvalar genelde bitme eğiliminde . Gelecekte bizi neler bekliyor size göre?
Durum şimdi daha bir canlı. Bunun biraz da Londra’da Kasparov’u yenmemle alakalı olduğunu zannediyorum. Bunun yanında Anand da FIDE şampiyonu oldu. Her şey daha da canlandı önceleri belirgin olan durum şimdi çetrefilli bir hal aldı.
Bu genel canlanmada yer alıyor musunuz?
Tabii ki. Benim asıl amacım dünya şampiyonluğu için, içinde adaylar turnuvasıyla başlayıp elemelerle devam eden demokratik bir sistem getirmek. Bana göre gelecek umut verici ve yakında satranççılar için çok iyi fırsatlar doğacak.
