Satranç bilmeyen pek çok kişi için satranç durağan ve sıkıcı olabilir. Ne var ki satrançta zaman sıkışmaları izleyen herkes için heyecan kaynağıdır. Satte zaman azaldıkça oyuncuların vücut dili büyük gerilim sinyali vermeye başlar. Oyuncular normalden daha çok kıpırdamaya hatta bazıları titreme hareketleri yapmaya bile başlar. Taraflar hızlı hızlı hamle yapmaya başlarlar. Artık notasyon tutmayı bırakırlar. Bazıları kırkıncı hamleye ulaşıp ulaşmadıklarını anlamak için notasyon kağıdına çizik atabilir ama bu da çok süratle yapılır.Günümüzde yarışmalar 30 saniye artırmalı yapılmakta ama 40 hamle 2 saat zaman kontrolü ile oynanan Sinquefield Turnuvası’nda Caruana ve Carlsen çok gerilimli bir zaman sıkışması yaşadılar!

Geçen sene büyük ilgi gören Sinquefield Turnuvası bu sene de oldukça heyecanlı başladı. İlk turda Topalov’a kaybeden Carlsen geçen seneki turnuvanın yıldızı Caruana ile karşılaştı. İspanyol Açılışı’nda manevralı bir oyun oluştu. Sonlara doğru ise oluşan zaman sıkışması ile gerilim doruğa çıktı.

Son 10 hamleye girildiğinde Carlsen bir piyon alttaydı. Caruana’nın 1 dakikası, Carlsen’in ise 2 dakikası vardı. Hem iyi oynamak hem de kırkıncı hamleye ulaşıp ekstra zaman almak isteyen oyuncuların omuzlarında şüphesiz ağır bir yük vardı. Gelin olanları canlı izleyelim.

 

Zaman sıkışmasında hata yapan Caruana oyunu kaybediyor.

 

Bu oyun sizi yeterince heyecanlandırmadıysa bir de aşağıdaki karşılaşmaya bakın.

2008 yılı Amerika Kadınlar Şampiyonası’nda eşitlik maçları da sonuç vermeyince Krush ile Zatonskih sonucu kesin belirleyecek Armageddon Maçına çıkarlar. Beyazın 5, siyahınsa 4 dakika aldığı oyunda beraberlik halinde siyah maçı kazanacaktır. Krush zamandan rakibini sıkıştırmışken ve iyi durumdayken bir anda rakibi süper hızlı hamleler yapmaya başlar.

Bu oyun şüphesiz satranç bilmeyenlerin bile ilgisini çekecektir.

Dikkat ederseniz siyahla oynayan Zatonskih saatin sağ tarafında olmasından yararlanır ve çok hızlı hamle yapabilmiştir. Yıldırım oyunlarında saat siyahın istediği tarafta durmaktadır. Oyuncu solaksa elbette saati solda tercih edecektir.

Türkiye’den bir zaman sıkışması hikayesi

Yaklaşık 20 yıl önce İstanbul Satranç Derneği’nde iki usta oyuncu ertelenen bir oyunu oynamaktır. O zamanlar “Küçük Oda” olarak adlandırılan odaya geçerler ve oynamaya başlarlar. Hakem yoktur. Beyaz çok üstün konuma geçer ama yapması gereken 10 hamle için saniyeleri vardır. Siyahın tek umudu rakibin bayrağını düşürmek, beyazın yapması gerekense fazla kalite aramadan hamleleri yetiştirmek. Zaman o kadar azalmıştır ki beyaz sağ eliyle hamle yapar ama sol eliyle saate basar böylece zaman kazanır. Rakibi uyarır ama beyaz can havliyle yine aynı şeyi yapar. Siyah bir gayretle bayrağı düşürmek için yine uğraşacaktır ama başaramaz. Rakip sürekli sağ el ile oynayıp sol ile saate basmaktadır. Karşı taraf itiraz eder ve maçı tamamlamaz, olay hakemlere intikal eder.

Sinquefield’de Puan Durumu